Bel ve Kalça Ağrıları

Omurlarımız arasında disk adı verilen kıkırdak benzeri yapılar bulunur. Disk içeriğinin çeşitli nedenlerle omurga kanalına doğru yer değiştirmesi ile belde fıtık durumu oluşur. Bu durumda bacaklara giden sinirlere baskı ortaya çıkar. Bel fıtığında, fıtığın olduğu tarafa göre sağ ya da sol bacakta, kalçadan topuğa kadar uzanan bir ağrı şikayeti oluşur.

Bel fıtığı tanısı konulan hastaların sadece %3’ü ameliyat gerektirir. Muayene ve görüntüleme yöntemleri ile yapılacak incelemelerin sonuçlarına göre ameliyatsız, transforaminal enjeksiyon ve epidural enjeksiyon gibi girişimsel ağrı tedavisi yöntemleri ile bel ağrılarından ve bel fıtığı kaynaklı bacak ağrılarınızdan kurtulmak mümkündür. Aynı zamanda bu işlemler fıtığın küçülmesini de sağlar. Enjeksiyonların yanı sıra fıtığın sıkıştırmasından etkilenen sinirlere radyofrekans uygulaması da şikayetlerin gerilemesine yardımcı olur. 

Omurgayı oluşturan kemik yapıların ortasında, içinden omurilik ve sinirlerin geçtiği omurga kanalı bulunur. Bu kanalın çeşitli nedenlerle daralmasıyla omurilik ve sinirler üzerinde baskı oluşur. Bir çok hastada darlık omurga kanalını terk etmek üzere olan sinirler üzerinde de baskı uygular ve sinirler belden bacağa doğru gitmekte ise bel ve bacak ağrısı, omuz ve kola doğru gitmekte ise boyun, omuz ve kol ağrısına neden olur.

Hastaların omurga kanalının darlığına bağlı ağrısını dindirmek ve yaşam kalitelerini yükseltmek için ameliyatsız, epidural enjeksiyon ve transforaminal enjeksiyon yöntemleri uygulanır. Ancak ileri kanal darlığında ise omurga kanalını cerrahi olarak genişletmek gerekebilir.

Halk arasında kireçlenme olarak nitelenen faset eklem sendromu, eklemin yaşla birlikte ve travmalar neticesinde bozulmasıyla kendini gösteren klinik tablodur. Tüm kronik bel ağrılarının %15’inin kireçlenme kaynaklı olduğu düşünülmektedir.

Kireçlenme ağrıları, ameliyatsız bir şekilde faset eklem enjeksiyonu ve faset eklem denervasyonu gibi girişimsel yöntemlerle kontrol altına alınabilir. Eklemlerde bozulmanın olduğu omurga bölümüne bağlı olarak bu işlemler omurganın boyun, sırt ya da bel bölgelerine uygulanır.

Bel fıtığını taklit eden bir durumdur. Eğer doğru değerlendirme yapılmazsa piriformis sendromu hastalarına bel fıtığı zannedilerek yanlış tedaviler uygulanabilir.

Piriformis kası vücudun kalça bölgesinde derinde bulunan bir kastır. Siyatik sinir bu kasın yakınından hatta bazen içinden geçer. Bu kasta oluşan spazm sonucunda siyatik sinir üzerinde bası bulguları gelişebilir. Bu durumda; kalça ve bacak ağrısı, uyluk arkasında nadiren de bacak ve ayakta uyuşma oluşmasına piriformis sendromu denir.

Özel görüntüleme yöntemleri eşliğinde uygulanacak ilaç ve Botox enjeksiyonları etkin tedavi sağlar.

Genellikle temas sporları sırasında ani düşme, kuyruk sokumu ya da sırt üzerine düşme, trafik kazalarında darbe alma gibi travmalar sonrası oluşur. Uzun süre bisiklete binme, ara vermeden uzun süre otomobil kullanma, uygunsuz bir şekilde uzun süre oturur pozisyonda kalma gibi sürekli zorlama durumları da kuyruk sokumu kemiğinde kronik ağrıya yol açabilir.

Kuyruk sokumu ağrısının tedavisinde ağrılı bölgeye lokal anestezik ve kortikosteroid enjeksiyonu, kaudal epidural enjeksiyon ve Impar ganglion bloğu etkilidir.

Bel fıtığında operasyon, başka hiçbir tedavi yöntemine yanıt vermeyen, şiddetli sinir baskısı bulunan hastalarda düşünülmelidir. Operasyon konusunda bu denli çekinceli davranılmasının nedeni, ameliyat sonrasında bazen fıtığın kendisinden bile daha şiddetli ağrıların oluşması ihtimalidir.

Operasyon bölgesinde oluşabilecek yapışıklık dokuları bu ağrıların nedenidir. Böyle bir durumda hastanın bel bölgesinde kalçaya ve bacağa yayılan ağrının yanı sıra ilgili bacakta uyuşma, yanma da görülebilir.

Bel fıtığı operasyon sonrası ağrıların tedavisinde, transforaminal enjeksiyon, epidural enjeksiyon, baskı altındaki ağrı ileten sinirlerin bloke edilmesi amacını taşıyan radyofrekans yöntemleri ve kuyruk sokumuna kateter takılıp 3 gün süre ile çeşitli ilaçlar uygulanmasına dayanan epidural lizis yöntemi uygulanır.